การซ้อนทับควอนตัม (Quantum Superposition) เป็นหนึ่งในหลักการพื้นฐานที่น่าอัศจรรย์ที่สุดของกลศาสตร์ควอนตัม ซึ่งท้าทายความเข้าใจเชิงสามัญสำนึกของเราเกี่ยวกับโลกรอบตัว ในขณะที่วัตถุในชีวิตประจำวันของเราดูเหมือนจะอยู่ในสถานะหรือตำแหน่งที่แน่นอน แต่ในโลกควอนตัม อนุภาคสามารถอยู่ในหลายสถานะหรือหลายตำแหน่งพร้อมกันได้ จนกว่าจะมีการวัดหรือสังเกต การซ้อนทับควอนตัมคืออะไร? ในทางคณิตศาสตร์ การซ้อนทับควอนตัมอธิบายได้ว่าเป็นหลักการที่ว่า “การรวมกันเชิงเส้น (linear combinations) ของผลเฉลยของสมการชเรอดิงเงอร์ ก็เป็นผลเฉลยของสมการชเรอดิงเงอร์ด้วย” นี่เป็นผลมาจากการที่สมการชเรอดิงเงอร์เป็นสมการอนุพันธ์เชิงเส้น พูดง่ายๆ คือ สถานะของระบบควอนตัมคือการรวมกันเชิงเส้นของทุกสถานะที่เป็นไปได้ แต่ละสถานะมีค่าความน่าจะเป็นที่เฉพาะเจาะจง และเมื่อเราทำการวัด ระบบนั้นจะ “ยุบ” ลงเป็นหนึ่งในสถานะเหล่านั้น เปรียบเทียบกับคลื่นในชีวิตประจำวัน เพื่อให้เข้าใจแนวคิดนี้ได้ง่ายขึ้น เราสามารถเทียบกับคลื่นน้ำในสระ: เมื่อคุณโยนก้อนหินสองก้อนลงในน้ำ คลื่นจะแผ่ออกจากจุดที่ก้อนหินตกและเมื่อคลื่นเหล่านี้มาบรรจบกัน พวกมันจะรวมกันสร้างรูปแบบที่ซับซ้อนขึ้น: บางจุด คลื่นจะเสริมกัน (ยอดคลื่น + ยอดคลื่น) ทำให้คลื่นสูงขึ้น บางจุด คลื่นจะหักล้างกัน (ยอดคลื่น + ท้องคลื่น) ทำให้น้ำนิ่งสงบ นี่คือ “การซ้อนทับ” ของคลื่นน้ำที่เราสามารถมองเห็นได้ คลื่นควอนตัมก็คล้ายกัน แต่แทนที่จะแสดงการเคลื่อนที่ของน้ำ คลื่นควอนตัมแสดงความน่าจะเป็นที่จะพบอนุภาคในสถานะหรือตำแหน่งต่างๆ ยิ่งไปกว่านั้น ในกลศาสตร์ควอนตัม การซ้อนทับไม่ได้เป็นเพียงแค่การรวมกันของสิ่งที่เกิดขึ้นจริง แต่เป็นสถานะพื้นฐานของความเป็นจริงเอง [อ่านเนื้อหา]
Category Archives: Other Article
บทความอื่น ๆ
Oct
Bill Gates มหาเศรษฐีผู้ก่อตั้ง Microsoft ที่ผันตัวมาเป็นนักการกุศล เป็นที่รู้จักในฐานะนักอ่านตัวยงและมักจะแนะนำหนังสือดีๆ อยู่เสมอ ในการตอบคำถามบน Reddit AMA (Ask Me Anything) ครั้งล่าสุด Gates ได้แบ่งปันรายชื่อหนังสือ 8 เล่มที่เขาคิดว่าเป็นหนังสือที่ดีที่สุดตลอดกาล หนังสือเหล่านี้มีความหลากหลายทั้งประเภทและหัวข้อ สะท้อนให้เห็นถึงความสนใจที่กว้างขวางและความอยากรู้อยากเห็นทางปัญญาของ Gates 1. Grand Transitions โดย Vaclav Smil Gates อธิบายหนังสือเล่มนี้ว่าเป็น “ผลงานชิ้นเอก” จาก “หนึ่งในนักคิดที่ผมชื่นชอบที่สุด” Vaclav Smil เป็นนักวิทยาศาสตร์และนักเขียนชาวแคนาดาเชื้อสายเช็กที่มีชื่อเสียงในการวิเคราะห์ระบบพลังงาน เทคโนโลยี สิ่งแวดล้อม และประชากร ใน “Grand Transitions” Smil ได้สำรวจการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ แม้ว่า Gates จะยอมรับว่าหนังสือเล่มนี้อาจไม่เหมาะกับทุกคนเนื่องจากเนื้อหาที่ค่อนข้างเทคนิค แต่เขาชื่นชมการศึกษาของ Smil เกี่ยวกับการเติบโตในหลากหลายด้าน ตั้งแต่ไดโนเสาร์ไปจนถึงชิปคอมพิวเตอร์ Gates กล่าวว่า “ไม่มีใครมองภาพรวมได้กว้างขวางเท่า Vaclav Smil” [อ่านเนื้อหา]
Oct
คำสอนของขงจื๊อที่สำคัญที่สุด คือเรื่องอะไร ขงจื๊อ หรือ คงฟูจื่อ เป็นปราชญ์ชาวจีนที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวจีนและชาวเอเชียตะวันออกมาอย่างยาวนานกว่า 2,500 ปี คำสอนของท่านครอบคลุมหลากหลายแง่มุมของชีวิต ทั้งด้านจริยธรรม การเมือง การปกครอง การศึกษา และการดำเนินชีวิต แต่หากจะกล่าวถึงแก่นแท้หรือหัวใจสำคัญที่สุดของคำสอนขงจื๊อ สามารถสรุปได้ว่าคือเรื่อง “การพัฒนาตนเองให้เป็นคนดีมีคุณธรรม” แก่นแท้ของคำสอนขงจื๊อ ขงจื๊อเชื่อว่า มนุษย์ทุกคนมีศักยภาพที่จะพัฒนาตนเองให้เป็นคนดีได้ ผ่านการศึกษาเรียนรู้และการฝึกฝนตนเอง โดยเฉพาะการฝึกฝนด้านคุณธรรมจริยธรรม ท่านให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณธรรมภายในจิตใจของมนุษย์เป็นอันดับแรก เพราะเชื่อว่าเมื่อแต่ละคนเป็นคนดีมีคุณธรรมแล้ว ก็จะส่งผลดีต่อครอบครัว สังคม และประเทศชาติโดยรวม คำสอนสำคัญของขงจื๊อเกี่ยวกับการพัฒนาตนเอง 1. เน้นการศึกษาเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ขงจื๊อให้ความสำคัญกับการศึกษาเรียนรู้มาก ท่านมองว่าการศึกษาเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาตนเอง ดังคำกล่าวที่ว่า “การเรียนรู้โดยไม่คิด เป็นสิ่งที่ไร้ประโยชน์ การคิดโดยไม่เรียนรู้ เป็นสิ่งที่อันตราย” ท่านสนับสนุนให้คนเราแสวงหาความรู้อยู่เสมอ ไม่ว่าจะอยู่ในวัยใดก็ตาม 2. ฝึกฝนตนเองให้มีคุณธรรม ขงจื๊อเน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีคุณธรรม โดยเฉพาะคุณธรรมที่ท่านเรียกว่า “เหริน” (仁) ซึ่งหมายถึงความเมตตากรุณา ความรักต่อเพื่อนมนุษย์ ท่านสอนให้คนเราฝึกฝนตนเองให้มีเมตตากรุณา เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และปฏิบัติต่อผู้อื่นด้วยความเคารพและให้เกียรติ 3. รักษาความซื่อสัตย์สุจริต ความซื่อสัตย์สุจริตเป็นอีกคุณธรรมสำคัญที่ขงจื๊อเน้นย้ำ ท่านสอนให้คนเรายึดมั่นในความถูกต้อง [อ่านเนื้อหา]
Sep
100 หนังสือเด็กที่ยิ่งใหญ่ที่สุดตลอดกาล: การสำรวจโดย BBC Culture สำรวจปี 2023 บทนำ ในปี 2023 BBC Culture ได้ทำการสำรวจความคิดเห็นที่น่าสนใจเกี่ยวกับหนังสือเด็กที่ยอดเยี่ยมที่สุดตลอดกาล โดยมีรายละเอียดดังนี้: ผู้เข้าร่วมการสำรวจ: ผู้เชี่ยวชาญ 177 คนจาก 56 ประเทศทั่วโลก บริบทของการสำรวจ: เกิดขึ้นในช่วงที่มีการถกเถียงเกี่ยวกับความสำคัญของหนังสือเด็กเมื่อเทียบกับหนังสือผู้ใหญ่ มีการอภิปรายเรื่องการแก้ไขเนื้อหาในหนังสือของ Roald Dahl ให้เหมาะสมกับยุคสมัยปัจจุบัน เกิดความกังวลเกี่ยวกับการห้ามอ่านหนังสือเด็กบางเล่มในสหรัฐอเมริกา โดยเฉพาะหนังสือที่เกี่ยวกับเชื้อชาติและ LGBTQ+ ผลการสำรวจ ผลการสำรวจแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของหนังสือเด็ก: ระยะเวลา: ตั้งแต่นิทานโบราณอย่าง Panchatantra (2,000 ปีก่อน) จนถึงหนังสือร่วมสมัยอย่าง A Kind of Spark (2020) ภาษา: ส่วนใหญ่เป็นภาษาอังกฤษ แต่ก็มีหนังสือจากหลากหลายประเทศ ยุคสมัย: หนังสือส่วนใหญ่ตีพิมพ์ในช่วงปี 1950-1970 ข้อจำกัดของการสำรวจ หนังสือภาษาอังกฤษมีสัดส่วนมากเกินไป อาจมีอคติจากช่วงวัยของผู้ลงคะแนน (ส่วนใหญ่เกิดในช่วงปี 1970-1980) จุดประสงค์ของการสำรวจ ไม่ได้มุ่งหวังให้เป็นคำตอบสุดท้าย [อ่านเนื้อหา]
Sep
“Stories That Shaped the World” โดย BBC Culture BBC Cultureได้จัดอันดับเกี่ยวกับเรื่องราว เรื่องเล่า และวรรณกรรมที่ส่งอิทธิพลต่อความคิดและประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติมากที่สุดในโลก โดยได้รวบรวมความคิดเห็นจากผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาและวรรณกรรมจำนวน 108 คนจาก 35 ประเทศทั่วโลก ผลสำรวจนี้ได้รายชื่อวรรณกรรมทรงอิทธิพล 100 เรื่องที่เขียนด้วยภาษาที่แตกต่างกันถึง 33 ภาษา โดยผลสำรวจนี้ทำการเผยแพร่เมื่อเดือนเมษายน 2024 ผลการสำรวจแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของวรรณกรรมที่มีอิทธิพลต่อมนุษยชาติ ตั้งแต่มหากาพย์โบราณไปจนถึงนวนิยายร่วมสมัย โดยมีทั้งผลงานที่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางและผลงานที่อาจไม่เป็นที่รู้จักมากนักในวงกว้าง แต่มีอิทธิพลสำคัญต่อสังคมและวัฒนธรรม การสำรวจนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุด “Stories That Shaped the World” โดย BBC Culture โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาเรื่องราวที่มีอิทธิพลต่อความคิดและประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ การสำรวจนี้ไม่ได้มุ่งหวังที่จะสร้างรายการที่เด็ดขาด แต่ต้องการจุดประกายการสนทนาเกี่ยวกับเหตุผลที่ทำให้เรื่องราวบางเรื่องยังคงอยู่และมีความสำคัญแม้เวลาจะผ่านไปหลายศตวรรษหรือสหัสวรรษ จำนวนและที่มาของผู้เชี่ยวชาญ BBC Culture ได้รับคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญ 108 คนจาก 35 ประเทศทั่วโลก ประกอบด้วยนักเขียน นักวิชาการ นักข่าว นักวิจารณ์ และนักแปล ความหลากหลายของผู้เชี่ยวชาญนี้ช่วยให้การสำรวจครอบคลุมมุมมองที่กว้างขวางและหลากหลายทางวัฒนธรรม ความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ [อ่านเนื้อหา]